در عصر حاضر که جعل اسناد، جعل هویت و تقلب‌های بانکی و سازمانی به‌وفور رخ می‌دهد، امنیت کارت‌ها (کارت بانکی، کارت شناسایی، کارت عضویت، کارت پرسنلی و غیره) اهمیت بسیار زیادی یافته است. افزون بر چاپ تصویر و متن، استفاده از ویژگی‌های امنیتی بصری مانند ساخت هولوگرام به‌عنوان یک لایه حفاظتی بسیار مؤثر برای مقابله با جعل و کپی غیرمجاز شناخته شده است.

هولوگرام به دلیل خاصیت نوری اش (یعنی تغییر ظاهر با تغییر زاویه دید) جعل کارت را خیلی سخت‌تر می‌کند. بنابراین، ساخت هولوگرام برای کارت‌های PVC یا کارت‌های شناسایی یکی از متداول‌ترین روش‌ها برای ارتقای امنیت و اصالت کارت است. دراین مقاله، ابتدا مفهوم هولوگرام را بررسی می‌کنیم، سپس کاربرد آن در کارت‌ها، انواع هولوگرام‌های موجود، مراحل فنی تولید، مزایا و نکات مهم در طراحی و استفاده از آن را شرح می‌دهیم.

هولوگرام چیست: اصول و مفاهیم پایه

هولوگرافی شاخه‌ای از فناوری است که با به‌کارگیری نور (عموماً لیزر) امکان ثبت و بازسازی تصویری سه‌بعدی از یک شی را روی یک سطح دوبعدی فراهم می‌کند. برچسب یا فیلم هولوگرافی زمانی ساخته می‌شود که نور لیزر به سطح حساس برخورد کرده و با الگوهای تداخل نور یک ساختار بسیار ریز ایجاد شود. این ساختار باعث می‌شود وقتی نور به آن می‌تابد، تصویر سه‌بعدی یا تغییرشکل دقیق نسبت به زاویه دید نمایان شود. هولوگرام شامل ساختارهای نوری پیچیده‌ای است که بدون تجهیزات پیشرفته قابل تولید یا تکثیر نیستند. در واقع هولوگرام فقط جنبه زیبایی ندارد بلکه پوششی فنی و امنیتی است که جعل و تقلب را به‌طرز چشمگیری دشوار می‌کند.

چرا هولوگرام را روی کارت چاپ کنیم؟

استفاده از هولوگرام روی کارت‌های PVC یا کارت شناسایی مزایای متعددی دارد:

  • افزایش امنیت و جلوگیری از جعل: هولوگرام استاندارد یا سفارشی دارای طرح، الگو یا لوگوی خاص است که بازتولید آن با چاپگر یا اسکن معمولی تقریباً غیرممکن است.
  • مقاومت در برابر سایش، دستکاری یا تخریب: وقتی هولوگرام روی کارت لمینت یا الصاق می‌شود، سطح کارت از خراش، ساییدگی یا تغییر غیرمجاز حفظ می‌گردد.
  • قابلیت ترکیب با دیگر ویژگی‌های امنیتی: هولوگرام را می‌توان همراه با چاپ میکروتکست، بارکد/کد QR، نوار مغناطیسی، تراشه (RFID / چیپ) یا سایر لایه‌های امنیتی به‌کار برد تا امنیت کارت افزایش یابد.
  • تشخیص سریع اصالت کارت با چشم عادی: با تغییر زاویه دید، جلوه نوری هولوگرام (تغییر رنگ، بُعد ظاهری یا درخشندگی) دیده می‌شود و تشخیص کارت جعلی را ساده‌تر می‌کند.
  • نمای حرفه‌ای‌تر و اعتبار بیشتر برای کارت: کارت‌هایی که با هولوگرام ساخته می‌شوند، برای مراکز مالی، مؤسسات دولتی، شرکت‌ها یا سازمان‌ها اعتبار و وقار بیشتری دارند.

انواع هولوگرام برای کارت

بسته به نیاز امنیتی و نوع کارت، هولوگرام‌ها ممکن است متفاوت باشند. از جمله مهم‌ترین انواع آن عبارتند از:

  • هولوگرام «Overlay / لمینیت» (هولوگرام پوششی): لایه نازک شفاف که پس از چاپ کارت روی سطح آن لمینیت می‌شود و برای کارت‌های شناسایی، بانکی یا کارت‌های عضویت استفاده می‌شود.
  • هولوگرام ساده یا عمومی: طرح آماده و عمومی که نسبت به هولوگرام‌های سفارشی کمترین امنیت را دارد.
  • هولوگرام سفارشی: با لوگو، آرم، طرح گرافیکی منحصر به فرد برای یک سازمان یا برند که امنیت بسیار بالاتری دارد و جعل آن دشوار است.
  • هولوگرام با ویژگی امنیتی بالا: شامل میکروتکست، تصاویر سه‌بعدی یا عناصر پنهان برای کارت‌های حساس مانند کارت شناسایی دولتی یا کارت بانکی.
  • هولوگرام ترکیبی با دیگر روش‌ها: در کارت‌های هوشمند، هولوگرام می‌تواند همراه با تراشه یا لایه‌های اضافی امنیتی اعمال شود.

فرایند تولید کارت دارای هولوگرام

ساخت کارت‌های دارای هولوگرام یک فرایند چندمرحله‌ای و دقیق است که ترکیبی از مهندسی نوری، چاپ دقیق و لمینیت حرفه‌ای را شامل می‌شود. این فرایند با هدف ایجاد کارت‌های امن، مقاوم و قابل اعتماد برای استفاده در محیط‌های بانکی، سازمانی و اداری انجام می‌گیرد. در ادامه گام‌های معمول تولید کارت با هولوگرام را به تفصیل بررسی می‌کنیم:

طراحی هولوگرام

  • ایجاد طرح امنیتی: در این مرحله، طراحی هولوگرام با توجه به نیاز امنیتی سازمان انجام می‌شود. طرح امنیتی می‌تواند شامل لوگو، آرم سازمان، الگوهای خاص، میکروتکست یا تصاویر سه‌بعدی باشد. این طرح باید به گونه‌ای باشد که جعل آن با ابزارهای معمول چاپ و کپی تقریباً غیرممکن باشد.
  • دقت در جزئیات و عمق نوری: پیچیدگی طراحی، جزئیات میکروسکوپی و عمق نوری هولوگرام از اهمیت بالایی برخوردار است. هرچه طراحی دقیق‌تر و پیچیده‌تر باشد، امنیت کارت افزایش یافته و شناسایی جعل آسان‌تر می‌شود.
  • سفارشی‌سازی هولوگرام: برای کارت‌های حساس، طراحی هولوگرام سفارشی به جای هولوگرام عمومی توصیه می‌شود تا طرح اختصاصی و منحصر به فرد سازمان به‌کار رود.

تولید لایه هولوگرافی (Overlay)

  • ثبت طرح روی فیلم شفاف: طرح هولوگرام با استفاده از تکنیک‌های لیزری و قالب‌گیری دقیق روی فیلم شفاف ثبت می‌شود. این فیلم معمولاً از جنس PET یا PVC است و ضخامت مناسبی دارد تا در مرحله لمینیت مقاوم باشد.
  • همخوانی با ابعاد کارت: فیلم هولوگرافی باید دقیقاً با ابعاد کارت مطابقت داشته باشد. هرگونه انحراف یا خطای ابعادی می‌تواند باعث مشکلات لمینیت و کاهش کیفیت امنیتی شود.
  • آماده‌سازی برای لمینیت: پس از ثبت طرح، فیلم هولوگرافی آماده الصاق روی کارت است و برای مرحله بعدی تولید آماده می‌شود.

چاپ اطلاعات کارت

  • چاپ داده‌های شخصی و سازمانی: اطلاعاتی مانند نام، شماره شناسایی، عکس، بارکد و کیوا کد روی کارت چاپ می‌شود. این مرحله پایه کارت را تشکیل می‌دهد و کیفیت چاپ باید بالا باشد تا در ترکیب با هولوگرام، خوانایی و دوام کارت تضمین شود.
  • همخوانی با هولوگرام: چاپ اطلاعات کارت باید طوری انجام شود که با طرح هولوگرام تداخل نداشته باشد و جلوه امنیتی آن حفظ شود.

لمینیت هولوگرام روی کارت

  • الصاق فیلم هولوگرافی: فیلم هولوگرافی با استفاده از دستگاه لمینیت یا کارت لمینتور روی کارت الصاق می‌شود. این فرایند ممکن است با گرما و فشار یا روش سرد انجام شود، بستگی به نوع فیلم و دستگاه لمینیت دارد.
  • ایجاد سطح امنیتی و بصری: لمینت هولوگرام علاوه بر ایجاد جلوه سه‌بعدی و تغییر رنگ، کارت را در برابر سایش، خراش و دستکاری مقاوم می‌کند. این لایه محافظتی، امنیت کارت را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

برش و آماده‌سازی نهایی کارت

  • برش دقیق کارت: پس از لمینیت هولوگرام، کارت‌ها به فرم استاندارد (CR80 یا اندازه‌های اختصاصی) برش داده می‌شوند. دقت در برش اهمیت دارد تا لبه‌ها صاف و هماهنگ با لایه هولوگرافی باشند.
  • آماده‌سازی برای استفاده: کارت‌ها پس از برش آماده تحویل یا استفاده هستند. کارت‌های هولوگرافی نسبت به کارت‌های بدون هولوگرام دوام بیشتری دارند و در برابر تلاش‌های دستکاری یا تقلب مقاوم هستند.

کنترل کیفیت و بررسی اصالت

  • ارزیابی مقاومت و چسبندگی: کیفیت لمینیت، مقاومت لایه هولوگرافی و چسبندگی آن به کارت بررسی می‌شود تا از دوام و عملکرد طولانی‌مدت کارت اطمینان حاصل شود.
  • بازبینی وضوح و جلوه نوری: وضوح عناصر امنیتی مانند میکروتکست و تصاویر سه‌بعدی و تغییرات نوری در زوایای مختلف مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
  • ترکیب با ویژگی‌های امنیتی دیگر: در صورت نیاز، هولوگرام می‌تواند با دیگر عناصر امنیتی مانند کد سریال یکتا، مهر UV، تراشه یا بارکد اختصاصی ترکیب شود تا کارت از نظر امنیتی چندلایه و مقاوم باشد.

نکات مهم و چالش‌های ساخت هولوگرام

ساخت هولوگرام برای کارت‌های شناسایی و بانکی مزایای بسیاری دارد، اما چند نکته مهم و چالش جدی در طراحی و تولید آن وجود دارد:

  1. هولوگرام عمومی در مقابل هولوگرام سفارشی
    هولوگرام‌های عمومی معمولاً طرح‌های آماده و تکرارشونده دارند که به‌طور گسترده در بازار عرضه می‌شوند. از نظر امنیتی، این نوع هولوگرام‌ها سطح پایینی از محافظت ارائه می‌دهند، زیرا جعل‌کنندگان با دسترسی به همان طرح‌های عمومی می‌توانند نسخه‌های مشابه ایجاد کنند. برعکس، هولوگرام سفارشی با لوگو، آرم یا طرح اختصاصی سازمان طراحی می‌شود و امنیت بسیار بالاتری دارد، چرا که جعل آن نیازمند تجهیزات پیشرفته و دانش فنی تخصصی است. بنابراین سازمان‌ها و شرکت‌هایی که به امنیت بالای کارت نیاز دارند، حتماً باید از هولوگرام سفارشی استفاده کنند. اما قیمت ساخت هولوگرام اختصاصی بسیار بالا است.
  2. تولید هولوگرام سفارشی نیازمند تجهیزات و دانش تخصصی
    طراحی و تولید شامل تولید مستر هولوگرام، ثبت الگوی نوری با لیزر و قالب‌گیری دقیق روی فیلم شفاف است و کوچک‌ترین خطا در ثبت یا لمینیت می‌تواند امنیت کارت را کاهش دهد.
  3. هولوگرام به تنهایی کافی نیست
    حتی هولوگرام سفارشی باید با تراشه هوشمند، بارکد یا QR اختصاصی، چاپ میکروتکست، مهر UV و شماره سریال یکتا ترکیب شود تا امنیت کارت حفظ شود.
  4. کیفیت فیلم هولوگرافی و لمینیت
    فیلم با ضخامت یا انعطاف‌پذیری نامناسب یا لمینیت با فشار و دمای نادرست می‌تواند باعث خرابی یا جداشدگی هولوگرام شود و اثر بصری آن را مخدوش کند.
  5. هزینه تولید
    هولوگرام‌های سفارشی نسبت به کارت ساده هزینه بیشتری دارند، بنابراین سازمان‌ها باید نیاز، حساسیت اطلاعات، تعداد کارت‌ها و بودجه را بررسی کنند تا تعادل بین امنیت و صرفه اقتصادی برقرار شود.
  6. مدیریت طول عمر و نگهداری کارت‌ها
    قرار گیری در معرض گرما یا نور شدید می‌تواند کیفیت هولوگرام را کاهش دهد و استفاده طولانی‌مدت بدون مراقبت باعث خراش یا آسیب لایه هولوگرام شود, بنابراین آموزش کاربران ضروری است.

جمع‌بندی

ساخت هولوگرام به‌عنوان یک ابزار امنیتی نوری، امنیت و اعتبار کارت‌های PVC و شناسایی را افزایش می‌دهد. استفاده از هولوگرام سفارشی همراه با لمینیت حرفه‌ای و سایر ویژگی‌های امنیتی، امکان جعل یا دستکاری را به حداقل می‌رساند. تولید کارت‌های هولوگرافی نیازمند دقت در طراحی، کیفیت مواد و مراحل چاپ و لمینیت است تا هم امنیت و هم جلوه بصری کارت حفظ شود. در نهایت، چاپ هولوگرام روی کارت نه تنها امنیت را بالا می‌برند بلکه اعتبار سازمان را نیز تقویت می‌کنند.

اگر قصد ساخت هولوگرام برای سازمان خود را دارید باید به یک شرکت با سابقه در این زمینه مراجعه کنید. حتما نمونه کار های قبلی را بررسی کنید تا بتوانید بهتر تصمیم بگیرید. ما در مانی پردازش با سابقه 20 ساله در زمینه چاپ هولوگرام, امکان تولید و چاپ حرفه ای هولوگرام را برای شما داریم. برای اطلاعات بیشتر و استعلام قیمت با ما در تماس باشید.

سوالات متداول

ساخت هولوگرام چگونه انجام می‌شود؟

ساخت هولوگرام با استفاده از فناوری‌های نوری و لیزری انجام می‌شود. طرح موردنظر به‌صورت چندلایه ثبت می‌گردد. نتیجه نهایی یک تصویر سه‌بعدی با جلوه امنیتی است.

آیا هولوگرام باعث افزایش هزینه کارت می‌شود؟

بله، اما این افزایش هزینه در مقابل امنیت بالا بسیار منطقی است. هزینه جعل و سوءاستفاده کاهش می‌یابد. در نتیجه استفاده از هولوگرام مقرون‌به‌صرفه است.

چرا استفاده از هولوگرام در کارت‌های شناسایی اهمیت دارد؟

هولوگرام جعل کارت را بسیار دشوار می‌کند. تشخیص کارت اصل از تقلبی را آسان‌تر می‌سازد. این موضوع امنیت سازمان‌ها را افزایش می‌دهد.